In:
Bozok Tıp Dergisi, Bozok Tip Dergisi
Abstract:
Amaç:
Geçmişte ve günümüzde halk sağlığı sorunlarının çoğunun altında doğru beslenememe yatmaktadır. Bu sorunların çözümü için bireysel ve toplumsal
önlemler alınması gerekmektedir. Toplumsal düzeyde alınan önlemler ulusal ya da uluslar arası platformlarda farklılık gösterebilmektedir. Alınan uluslararası
önlemler arasında, özellikle anne sütü ile beslenme sıklığının artırılması örnek verilebilir. Bunu takiben, beslenme eğitimi programları, beslenme açısından
riskli ve duyarlı olan gruplara yönelik özel eğitim ve müdahale programlarının yaygınlaştırılması ile toplumda görülme sıklığı yüksek olan beslenme
sorunlarının çözümü için besin zenginleştirilmesi ya da besin güçlendirilmesi uygulamaları da yer almaktadır. Besin zenginleştirme ve güçlendirme işlemleri
FDA (Gıda ve İlaç İdaresi) tarafından kontrol altında uygulanmakta olup 1900’ lü yıllarda başlamıştır; bu yıllarda ilk olarak eklenen besin öğelerinin
başında iyot (tuz) ve D vitamini (süt) gelmektedir. Derlememizde, tüm dünyada yaygın olarak uygulanan besin zenginleştirme ve güçlendirme işlemlerinin önemi
ve uygulama yollarının bazı örneklerle gösterimi amaçlanmıştır. Metod ve Sonuç: WHO (Dünya Sağlık Örgütü), Pubmed, Sağlık Bakanlığı, gibi
bilimsel sitelere ulaşılarak, “fortified”, “enriched”, “food”, ‘‘micronutrients’’, ‘‘supplement’’, ‘‘fortified bread’’, “gıda takviyeleri”, ‘‘zenginleştirilmiş
gıda’’ kelimeleri ile konu hakkındaki raporlara ve bilimsel literatürlere ulaşılmıştır. Bu doğrultuda günümüzde uygulanan, sağlığa olumlu etkisi
için gıdalara eklenebilecek Destek/Katkı maddelerinin beklenen faydası ve ülkelere göre kanunla düzenlenen Destek/Katkı maddeleri tablolar halinde
hazırlanmıştır. Tartışma: Bu tür uygulamalar, koruyucu hekimlik yönünden oldukça
önemlidir. Böylece, önlenebilecek hastalıklar engellenerek daha sağlıklı bir toplum yaratılmaya çalışılır. Pek çok ülkede devlet tarafından kontrol edilir
ve hatta uygulama zorunluluğu vardır. Kontrol edilmediğinde, yetersiz ilave sağlık otoritelerini yanıltabilir. Öte taraftan, gıdalarımıza yeterince katıldığı
halde, toplumda hali hazırda mevcut sorun olan vitamin/mineral suiistimali ile birlikte fazla mineral/vitamin maruziyetine neden olabilir. Alkol ve şeker gibi
zararlı olabilecek maddedeler vitamin takviyesi, toplum algısını bozarak, bu ürünlerin artık zaralı olmadığı konusunda inanç geliştirebilir. Bu derlemenin,
ülkemizde besin güçlendirme ve zenginleştirme çalışmaları ile diğer ülkelerin
karşılaştırılmasına fayda sağlayacağını düşünmekteyiz.
Type of Medium:
Online Resource
ISSN:
2146-4006
DOI:
10.16919/bozoktip.451123
Language:
Unknown
Publisher:
Bozok Tip Dergisi
Publication Date:
2019
Permalink